Bang worden van racisme in de Canadese rechtszaal
Van wat voor ras je bent, dat maakt hier echt iets uit.
Ook in strafzaken in Canada wordt er tegenwoordig weldegelijk rekening gehouden met het ras van de verdachte. Het maakt vervolgens ook uit voor de op te leggen straf.
Dat ras iets zou uitmaken bij de behandeling van een strafzaak, daar zou je misschien onmiddellijk bij willen zeggen dat dit niet kan. Racisme is toch een vreselijke manier om mensen te aanzien? Maar zo simpel ligt de kwestie ook weer niet. Het gaat er eigenlijk om wat de verdachte persoon heeft meegemaakt en daar komt de achtergrond wel bij kijken. En die is nu eenmaal vaak anders voor mensen van een bepaald ras dan voor anderen.
Hoe raar we dit misschien ook moeten vinden, het is zo bepaald door het "Supreme Court of Canada" dat de "moral blameworthiness" van een persoon anders ligt als men een bepaalde achtergrond heeft. Je kunt er minder zelf aan doen doordat je voorouders de dingen anders voordeden of bekeken.
Even concreet. Een engerd had zitten mieren met foto's van kinderen en zich als vertrouwenspersoon bovendien ongepast ingelaten met jongeren. Als dat voor de rechtbank te bewijzen is, dan volgt daar een flinke straf op om verschillende juridische redenen.
Maar wat hield de verdachte vol? Dat hij er niets aan kon doen dat het zo gelopen was doordat een van zijn grootouders tot de "Métis" bevolkingsgroep behoorde. Dat is een reeds lang erkende mengvorm van oorspronkelijk in Canada wonende personen en kolonisten. Daardoor had hij een ander belevingspatroon en zodoende deed hij wat hij had gedaan.
De rechter wist er niet goed raad mee. Inderdaad moeten mensen van bepaalde bevolkingsgroepen nu anders gestraft worden. Zo is het voorgeschreven. Maar paste deze verdachte in zo'n groep? Om de zaak netjes en toch binnen de heersende tijdsdruk af te wikkelen, werd een voorwaardelijke straf opgelegd. Een veel lichtere straf dan gewoonlijk voor dit soort vergrijpen.
Men verwacht nu een vloedgolf aan verdachten die hun rassenafkomst naar voren zullen willen brengen. Critici zetten daar terstond vraagtekens bij want het is eigenlijk niet mogelijk om zo'n soort afkomst sluitend te bewijzen of uit te sluiten. Velen zouden hier, ook onterecht, hun voordeel mee kunnen proberen te doen.
Dat dit het rechtssysteem op zijn kop zal zetten is dan ook wel te voorzien. Als recente immigrant heb je hier misschien niets aan. Of zoek misschien dan toch eens een sluwe advocaat op?
