Kunstmatige landsgrenzen, hoe zit dat?
Maar zijn eigenlijk niet alle landsgrenzen kunstmatig?

Telkens komt Dictator Trump weer in het nieuws met uitingen die nogal wat weerzin of vraagtekens oproepen. Hij wil de aandacht trekken en, verdorie, dat lukt vaak ook nog.
Hij zeurt er nu al een tijdje over dat de grenslijn tussen Canada en de Verenigde staten kunstmatig is. Daarin zou de logica gezocht moeten worden waarom Canada beter onderdeel van de Verenigde Staten zou zijn. In hoeverre is die uitleg steekhoudend en in hoeverre moeten we die verwijzen naar het land der onzinverhalen? Voor beide standpunten valt wel wat te zeggen.
Om te beginnen valt het niet te ontkennen dat een groot deel van de grens tussen Canada en de Verenigde Staten kaarsrecht is. Die is duidelijk ergens op een tekentafel getrokken met de gedachte dat de kwestie daarmee wel opgelost zou zijn. Op zich is dat dan een goed voorbeeld van een niet-natuurlijke grenslijn. Wel praktisch, maar niet historisch erg betekenisvol.
In de 19e eeuw, toen er in die gebieden toch vrijwel niemand woonde, was het een snel afgemaakte zaak. Daar ligt de lijn en zo is het nu eenmaal. Dat er niemand woonde is echter niet helemaal waar. Zo werd de grens pal door een aanzienlijk reservaat getrokken, waardoor sommige bewoners ongewild in het andere land terechtkwamen. Maar och, die “kunstmatige” grens, die stelde toch niets voor.
Noord-Amerika ligt vol met grenslijnen die ergens aan een bureau of op de tekentafel zijn gecreëerd. Verschillende Canadese provincies laten onderlinge grenslijnen zien die ook in die categorie vallen. Vooral op de prairies is men stevig met de liniaal beziggeweest. Ook daarbij gold dat er toch haast niemand woonde, dus het maakte niets uit. En zelfs nu zijn dat nog erg dunbevolkte streken.
Maar ook in de Verenigde Staten zijn er heel wat interne grenzen die kaarsrecht verlopen. Dat is ook kunstmatig zo gekomen. Het moest eventjes geregeld worden en dat heeft men dan ook gedaan. Je woont in de ene staat of in de andere en daarmee uit.
Maar niet alleen kaarsrechte grenslijnen kunnen kunstmatig zijn. In feite, is niet elke grenslijn op zich kunstmatig; in de zin dat die door mensen is geschapen? Ooit werden legers gezonden om een stuk land er bij te veroveren en als dat dan lukte, verlegde men trots de grens. Dat is toch ook kunstmatig?
Langs de andere kant, een bestaande rivier zou goed een natuurlijke grens kunnen vormen – daarvan zijn er heel wat voorbeelden op aarde. Ook meren en zeeën kunnen als natuurlijke grens dienen. Maar laten we wel wezen, er zijn vele rivieren die geen grens vormen. Er zijn ook veel eilanden die niet een eigen land vormen. Als je dan van het eiland naar het vasteland gaat, dan is er geen grens.
De basistheorie dat álle grenzen dan ook van nature kunstmatig zijn, ligt voor de hand. Grenzen worden door mensen gemaakt en er zijn zat achtergronden waarom dat zo gebeurd is. Er zitten wellicht historische redenen achter dat het zo is gekomen. Want ja, er zijn ruim 200 landen op aarde. Waarom is dat dan zo – weg met al die historische grenzen, zou je gerust kunnen zeggen.
Trump laat met zijn gezanik over de kunstmatige grens tussen Canada en de VS heel duidelijk zien dat hij ooit niet zo goed heeft opgelet tijdens de geschiedenisles. Kennelijk interesseert hem dat vak nog steeds niet.
Hij praat maar wat, weet niet waar hij het over heeft, en probeert anderen te irriteren en intimideren. Wat een bizarre tactiek. Laten we hopen dat iedereen hem al snel zal doorzien.