Al sinds jaar en dag worden er fooitjes gegeven. In Canada is dat zeer gebruikelijk in de horeca, bij de kapper en als je de taxi moet afrekenen; 15% is heel gewoon.

De laatste jaren is het gebruik om fooien te betalen een stuk breder geworden en zijn de fooipercentages ook flink omhooggegaan. Er wordt nu vaak zelfs verwacht dat je een fooi geeft bij zelfbediening, bij de garage en bij andere dienstverleningen.

Hier en daar staat er dan een schaaltje met een uitnodigend bericht "tips are welcome", maar omdat tegenwoordig velen elektronisch betalen (met een kaart of mobieltje) heeft men iets slimmers uitgepuzzeld. Het betaaltoestel, nadat het gepresenteerd wordt aan de klant, biedt automatisch een aantal mogelijkheden om een fooi toe te voegen. Dit zijn voorgeprogrammeerde toetsen die een percentage aangeven waaruit men dan mag kiezen.

Hier en daar zie je al percentages boven de 20% - wat hoe dan ook al meer is dan de meesten ooit gaven toen je met echt geld moest betalen. Men gaat er nu dan maar vanuit dat de klant het minder merkt om op deze manier meer te betalen. Schrik niet als sommige voorprogrammeertoetsen liefst 30% fooi vragen. Er is vaak ook wel een toets voor "geen fooi" maar velen denken dat ze dan als gierige krent zullen worden aanzien als ze dat kiezen.

Inmiddels zijn er wel nogal wat zogenaamde "influencers" die uitgebreid tegen de "tipflation" (de inflatie van de fooien) ageren. Er wordt zelfs vrij algemeen gesuggereerd door deze individuen dat je vooral de "no tip" toets zou moeten gebruiken. Als je dan toch echt een fooi voor buitengewoon goede service wilt achterlaten, dan kun je dat alsnog met munten doen.

Daar zit ook een andere gedachte achter. Wie op het bankmachientje de fooi achterlaat, die moet er maar vanuit gaan dat de fooi ook echt bij het personeel terechtkomt. Er wordt gesuggereerd dat dit lang niet altijd het geval is. Op zijn minst houden veel ondernemers een percentage aan behandelingskosten in.

Maar de kerngedachte is en blijft dat het fooisysteem tot een bestendiging van te lage lonen heeft geleid. In feite wordt het minimumloon zo gesubsidieerd door de fooien. Sommigen vinden dat niet juist en willen daar verandering in proberen te brengen. Maar … zou dat ooit lukken in conservatief Canada, wetende dat het fooisysteem al zo lang bestaat?