Oppassen voor prachtig Alberta;
Wat voeren die in hun schild?

Inmiddels wordt er vrij serieus gesproken in de provincie Alberta over de mogelijkheid om een zelfstandig land te worden en dan de banden met federaal Canada te laten gaan.
Men kan aannemen dat Alberta de rijkste provincie van Canada is en dat blijkt ook wel als je naar de zogenaamde “equalization payments” kijkt. Je zou die de solidariteitsheffing kunnen noemen, waardoor de rijke provincies extra geld in de pot stoppen teneinde de armste provincies te helpen.
Elk jaar draagt de provincie Alberta daar het meest aan bij, wat grotendeels wordt verklaard door de enorme olie-inkomsten die men hier genereert. Canada’s teerzanden liggen bijna helemaal in Alberta en daar wordt olie geproduceerd op een schaal waar maar weinig andere landen tegenop kunnen.
Geen wonder dan ook dat er zoveel wordt verdiend. En vervolgens ook geen wonder dat men dat geld liever thuishoudt dan het te verdelen over wat provincietjes veraf waar men verder weinig mee van doen heeft. Het streven om Alberta zelfstandig te maken is, uiteraard, voornamelijk een geldkwestie.
Er gaan zo inderdaad miljarden Dollars per jaar naar Canada’s federale schatkist. Hoe zou het toch wezen als je dat geld in de provincie kon houden? Men neemt aan dat Alberta dan eigenlijk het rijkste land op aarde zou worden. De belastingen kunnen flink omlaag en voor velen zelfs helemaal afgeschaft worden. Nou, met zo’n belofte trek je de aandacht – en eventuele kiezers, mocht het op een referendum uitdraaien.
Critici spreken ook duidelijke taal. Het is allemaal wel erg leuk om een zelfstandig land te worden, maar dan moet je ook al die diensten op touw zetten die nu nog door de federale regering worden geregeld. Denk eens aan een leger, de ouderenzorg, buitenlandse dienst, immigratie … om maar wat taken te noemen die de feds nu voor hun rekening nemen. Het zou een vermogen kosten om dat allemaal op stel en sprong te regelen.
Bovendien gaat men uit van de voortdurende weelde uit de olieproductie. Blijft dat wel zo? Zal olie tot in lengte van dagen zo duur en begeerd blijven? Blijft de wereld echt zo afhankelijk van dit product? Dat is toch wel een heel grote factor omdat Alberta eigenlijk weinig andere grote industrieën kent.
Hoe dan ook, de druk staat op de ketel en bepaalde plaatselijke politieke partijen spinnen er goed garen bij. Die krijgen er telkens meer leden bij. Er worden toespraken en bijeenkomsten gehouden, de media staan er vol van. Zou dit echt leiden tot een referendum en wat zou de uitkomst dan wezen?
Omdat ook de provincie Québec blijft zeuren over zelfstandigheid, zou je je een doemscenario kunnen voorstellen dat zowel Alberta als Québec opstappen. Dan valt het land Canada als los zand uit elkaar. Je zou er niet aan willen denken dat dit werkelijk tot de mogelijkheden behoort.
Waarschijnlijker is en blijft dat men gewoon wat druk op de ketel aan het zetten is teneinde een gunstigere financiële verdeling door te drukken. Of ook, om andere politieke voordeeltjes in de wacht te slepen. Dan zou Canada wel intact blijven maar krijgen sommige provincies meer stootkracht.
Dit kunstje hebben we al een flink aantal keren gepresteerd gezien door de provincie Québec. Het zou nu toch niet zo wezen dat Alberta de methode gaat overnemen? En dan … wie volgt?